اتوکلاو (Autoclave)
اتوکلاو
اتوکلاو صنعتی دستگاهی است که برای انجام فرآیندهای صنعتی و علمی مورد استفاده قرار می گیرد. در این فرآیندها نیاز به افزایش دما و فشار نسبت به فشار/دمای محیط است. اتوکلاو در واقع معمولاً یک راکتور بچ (Batch) ناهمگن است. عمدتا برای مطالعات سرعت واکنش با فشار بالا استفاده می شود. نام “اتوکلاو” از یونانی ” auto ” به معنی خود و لاتین ” clavis ” به معنی کلید، بنابراین به معنای یک دستگاه خود قفلشونده است.
اتوکلاو امحای زباله
اتوکلاو کامپوزیت
اتوکلاو بتن
اتوکلاو شیشه
اتوکلاو در اصل یک زودپز بود. در ابتدا به عنوان روشی برای تهیه غذا توسط پزشک فرانسوی دنیس پاپین در حدود 1681 اختراع شد. وی اختراع خود را “غذاپز با بخار” نامید. مزایای استفاده از این دستگاه برای طبخ غذا به روش آسان تر را میتوان اشاره کرد. این تجهیز مجدداً برای استفاده پزشکی و علمی توسط چارلز چمبرلند در سال 1879 اختراع شد. چمبرلند میکروبیولوژیست بود که با لویی پاستور کار می کرد. به طور اتفاقی ، او یک واکسن برای وبا مرغ تهیه کرد.
اصول کارکرد تمامی اتوکلاوها، چه رومیزی و چه در ابعاد بزرگی که حتی به اندازه یک اتاق هستند، یکسان است. به این صورت که ابتدا درب قفل میشود تا محفظهای مهر و موم شده تشکیل شود. سپس تمام هوای داخل آن محفظه با بخار آب جایگزین میشود. اقلامی که قرار است اتوکلاو شوند در معرض افزایش تدریجی درجه حرارت تحت فشار زیاد قرار می گیرند تا دمای 121 درجه سانتیگراد برسد و سپس به مدت 15 تا 20 دقیقه بخارپز می شوند. البته این سیکل برای ضدعفونی کردن که از اولین کاربردهای اتوکلاو بوده است به کار میرود البته این چرخه بعدها بنا به کاربردهایی که اتوکلاو از لحاظ مدت زمان اتوکلاو شدن، مقدار دما و فشار و همچنین نوع سیال انتقال دهنده گرما تغییر پیدا کرد.
اتوکلاوی که از نمونه آزمایشگاهی چند میلیلیتر تا اتوکلاوهای صنعتی برای فرآیندهای تولید که می توانند بسیار بزرگ باشند. برخی از آنها با اندازه یک کامیون یا هواپیما قابل مقایسه هستند. منظور از ساخت اتوکلاو طراحی، ساخت، نصب و راهاندازی آن میباشد. البته برای اینکه بتوان اکثر موارد را اشاره نمود باید از توضیحات کمتری استفاده کرد.