نفت و گاز علاوه بر اینکه منبع انرژی است، ماده خام برای تولید انواع مواد اولیه شیمیای نیز میباشد. امروزه تولید مشتقات نفتی یکی از نیازهای ضروری زندگی مدرن بشر است چونکه این مواد برای تولید پوشاک، دارو، وسایل الکترونیکی و… استفاده میشود و افزایش جمعیت به معنای افزایش تقاضا برای انرژی و مشتقات نفتی است. نفت خام طی فرآیند های مختلف تبدیل به مشتقات نفتی میشود که در اکثر این فرآیند ها کاهش و یا افزایش دما بر عهده مبدل های حرارتی میباشد.
درفرآیندهای صنعتی وجود گرما یا مفید است یا مضر لذا در یک فرآیند اگر گرما لازم و مفید باشد باید حرارت را ایجاد کرد و اگر مضر باشد باید خنک شود. در ماشین آلات صنعتی، مبدل های حرارتی وظیفه انتقال حرارت که ممکن است سرمایش یا گرمایش باشد را بر عهده دارند. در فرآیند های شیمیایی پالایش نفت دما یکی از پارامترهای دقیق است که همواره باید کنترل شود و اگر از محدوده خاصی بالاتر یا پایین تر رود فرآیند درست انجام نمیشود و یا حتی ممکن است خطرناک باشد.
اکثر سیستم های صنعتی و شیمیایی مکانیسم خاصی برای دفع گرمای بیش از حد دارند که محبوب ترین آنها استفاده از مبدل های حرارتی میباشد. به عنوان مثال در تولید پلی اتیلن گاز اتیلن وارد راکتورهای پالایشگاه میشوند و در آنجا با واکنش به کاتالیست ها تبدیل به پلی اتیلن میشوند. چند راکتور به صورت سری در این فرآیند پشت سر هم قرار دارند که تأمین گرمای این فرآیند با مبدل های حرارتی صورت میگیرد.
مبدل های حرارتی در صنعت یا گرمای بیش از حد یک دستگاه را حذف میکنند و به خنک شدن آن کمک میکنند یا اینکه برای گرم نگهداشتن یک واکنش در محدوده خاص دمایی استفاده میشود. در مبدل های حرارتی سیال خنک کننده و سیال دیگر با هم در تماس مستقیم نیستند. اکثر مبدل های حرارتی که در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی استفاده میشوند از نوع لوله و پوسته هستند. در این صنایع از مبدل های دو لوله ای هم استفاده زیادی میشود. این مبدل ها از دو لوله تشکیل شده که لوله با قطر کمتر درون با قطر بزرگتر قرار میگیرد.
در اکثر مبدل های حرارتی صنایع پتروشیمی به دلیل نیاز به دماهای بالاتر از صد درجه سانتیگراد، برای سیالی که انتقال حرارت در مبدل را برعهده دارد از روغن داغ استفاده میشود. مثلا در مبدل های حرارتی که وظیفه مایع نگهداشتن و به جریان انداختن قیر را دارند از روغن داغ استفاده میشود. روغن توسط یک مشعل داخل بویلر گرم میشود و درون لوله ها به جریان می افتد. سوخت مشعل نیز میتواند گاز یا گازوئیل باشد.
در طول پالایش نفت خام از مبدل های حرارتی در فرآیند های مختلفی استفاده میشود که چندتا از مهمترین آنها عبارتند از:
- کندانسور هایی و خنک کننده هایی که در مراحل پالایش گاز طبیعی استفاده میشود
- گرمایش گاز طبیعی بعد از استخراج
- حرارت دادن انواع سوخت ها و روغن ها به منظور کاهش ویسکوزیته آنها
- تولید آب گرم و بخار کردن انواع سوخت
شرکت پتروصنعت تاراز طراح و سازنده مبدل های حرارتی نیروگاهی و صنایع پتروشیمی با کاربردها و کدهای مختلف میباشد. طراحی و تولید مبدل های گرمایی طبق نیاز مشتری در محل کارگاه شرکت انجام میشود.
